Centralna Komisja Egzaminacyjna opublikowała na swojej stronie internetowej Informatory o egzaminie maturalnym od roku szkolnego 2022/2023. Materiały zawierają m.in.: opis wymagań sprawdzanych w zadaniach egzaminacyjnych, opis arkuszy egzaminacyjnych z poszczególnych przedmiotów, zasady oceniania rozwiązań zadań z komentarzami, przykładowe zadania egzaminacyjne wraz z rozwiązaniami. Home / Strefa nauczyciela / Egzamin maturalny 2023 / Matura 2023: Podstawa programowa. Egzamin maturalny z języka obcego będzie sprawdzać, w jakim stopniu uczeń kończący szkołę ponadpodstawową spełnia wymagania określone w podstawie programowej, dlatego tylko realizacja wszystkich wymagań ogólnych i szczegółowych z podstawy Formy pisemne na maturze rozszerzonej z języka angielskiego 2024. Najważniejsze informacje Zobacz, jak wyglądała matura rozszerzona z języka angielskiego w nowej formule 2023 (maj): Konteksty to obowiązkowy element matury ustnej i pisemnej z języka polskiego. Matura 2023 z język polskiego będzie obfitowała w nowości. Jedną z nich na maturze 2023 będzie zastąpienie tekstów kultury kontekstami. O zasadach egzaminu z języka angielskiego i najczęściej popełnianych błędach opowiedziała Aleksandra Snuzik, Academic Manager Tutlo4Kids & Tutlo4Teens w Tutlo. . Ekspertka zwróciła uwagę nie tylko na najczęściej występujące formy pisemne, ale także na to, jak są oceniane oraz jakich błędów należy u Tabela B. Zgodność z poleceniem: elementy formy Elementy formy Forma 1 0 1. elementy charakterystyczne dla formy R teza jest poprawnie umiejscowiona w wypowiedzi wypowiedź nie spełnia warunków określonych dla poziomu 1. A wypowiedź jest zatytułowana L wypowiedź zawiera odpowiedni zwrot rozpoczynający i kończący 2. kompozycja . Matura pisemna rozszerzona – rozprawka – angielski Jak napisać rozprawkę? To pytanie zadaje sobie co roku tysiące maturzystów, którzy przystępują do matury pisemnej z angielskiego na poziomie rozszerzonym. Z pozoru, ta długa forma wypowiedzi wydaje się trudna do opanowania, ale w rzeczywistości, dzięki odpowiedniemu treningu, szybko powinna się stać dla Ciebie czymś łatwym do stworzenia! Zacznijmy od tego, że rozprawka to forma wypowiedzi pisemnej, która ma celu potwierdzić słuszność lub bezpodstawność czyjejś opinii. Dziś, specjalnie dla wszystkich maturzystów, zebraliśmy masę wskazówek od A do Z – jak należy poprawnie stworzyć rozprawkę na maturze. Uwierz, że jeśli przerobisz wszystkie artykuły, których zbiór podany jest poniżej, Twoja wiedza na temat poprawnego napisania rozprawki wzrośnie diametralnie i odtąd, kwestia ta stanie się dla Ciebie przysłowiową pestką! Pamiętaj jednak, że doskonałość wymaga ciężkiej pracy. Jeśli naprawdę pragniesz zdobyć wiele punktów na maturze z angielskiego z części pisemnej, musisz włożyć wysiłek w odpowiednie przygotowanie. Przeczytaj wszystkie wskazówki dokładnie, powoli, zrób notatki, a nawet wydrukuj bądź przepisz niezdbędne kwestie. Potem będzie już tylko lepiej! Typy rozprawek na maturze z angielskiego -> TUTAJ Ocena treści rozprawki na maturze z angielskiego, czyli jak będziesz oceniany -> TUTAJ Co to jest teza i antyteza w rozprawce na maturze z angielskiego -> TUTAJ Jaki powinien być styl wypowiedzi w rozprawce na maturze z angielskiego -> TUTAJ Rozprawka typu za i przeciw na maturze z angielskiego -> TUTAJ Schemat, plan rozprawki typu za i przeciw -> TUTAJ Częste błędy popełniane przy pisaniu rozprawki na maturze z angielskiego -> TUTAJ Techniki pomocne przy pisaniu rozprawki typu za i przeciw -> TUTAJ Przydatne zwroty, wyrażenia i spójniki, które możesz wykorzystać przy pisaniu rozprawki typu za i przeciw -> TUTAJ Porady dotyczące pisania rozprawki typu za i przeciw -> TUTAJ Rozprawka typu opinion essay na maturze z angielskiego -> TUTAJ Schemat, plan rozprawki typu opinion essay -> TUTAJ Struktura akapitu w rozprawce typu opinion essay -> TUTAJ Przydatne zwroty, które możesz wykorzystać przy pisaniu rozprawki typu opinion essay -> TUTAJ Porady dotyczące pisania rozprawki typu opinion essay -> TUTAJ W dzisiejszym odcinku zabierzemy się za kwestie Waszej maturalnej twórczości literackiej! Na warsztat bierzemy bowiem list formalny, czyli jedną z form wypowiedzi na maturze rozszerzonej z języka angielskiego. Wiem, że wielu z Was najbardziej obawia się tej części, chociażby z tego względu, że pisanie zajmuje Wam sporo czasu. No i mając do dyspozycji kilkaset słów do napisania, szanse na popełnienie błędu są całkiem spore. Ale nie przejmujcie się! Dzisiaj spróbujemy się z tym rozprawić! W ramach cyklu 12 tygodni do matury z angielskiego z Englishake powstały następujące wpisy: Ogólne strategie przygotowywania się do egzaminu maturalnego z angielskiego Środki językowe: tłumaczenie i układanie fragmentów zdań Środki językowe: słowotwórstwo Środki językowe: parafraza Wypowiedź pisemna: list formalny Wypowiedź pisemna: artykuł Wypowiedź pisemna: rozprawka Rozumienie tekstów pisanych Rozumienie ze słuchu Matura ustna: pytania rozgrzewkowe i odgrywanie ról Matura ustna: opis ilustracji Matura ustna: wypowiedź na podstawie materiału stymulującego Jak wygląda część pisemna na maturze? Zarówno w przypadku matury podstawowej jak i rozszerzonej do napisania masz tylko jeden tekst. I to jest dobra wiadomość, bo napisanie jednego tekstu to nie jest znowu aż taki dramat. Zwłaszcza, że na maturze te teksty nie muszą być długie, nawet na maturze rozszerzonej musicie się zmieścić w limicie 250 słów (czyli z grubsza 20 zdań). Różnica między tekstem do napisania na maturze podstawowej i rozszerzonej jest taka, że na podstawie nie masz wyboru, co napiszesz. Zawsze do napisania jest krótki (max 130 słów, czyli mniej więcej tyle, ile liczy sobie ten paragraf) tekst użytkowy, czyli mail, wpis na blogu, wypowiedź na forum internetowym itp. Na rozszerzeniu wybierasz jedno zadanie z dwóch, a w kolekcji możliwości osób układających egzamin są: list formalny, rozprawka albo artykuł. We wszystkich rodzajach wypowiedzi pisemnych w poleceniu masz już zawarte i wyrażone wprost pewne oczekiwania względem tego, co w tym Waszym tekście powinno się znaleźć. A to duże ułatwienie z tego względu, że przynajmniej częściowo odpada Ci część kreatywna tego zadania 😛 Zatem pierwszym i najważniejszym zadaniem jest dokładne przeczytanie polecenia i zastosowanie się do podanych w nich instrukcji. Wróćmy jednak do tej specyficznej formy twórczości pisemnej, jaką jest list formalny na maturze. Tak, jak napisałam wcześniej, układający egzamin wybiera dwie spośród trzech możliwych form, a Ty potem z tych dwóch, wybierasz jedną. Jeżeli szybko łapiesz się w logice tego wywodu, to już pewnie doszedłeś do tego, że jeśli nie chcesz, to nie musisz pisać listu formalnego. Bo nawet jeśli będzie on jedną z dwóch form do wyboru, to zawsze możesz wybrać coś innego. To jest dobra wiadomość. Ale ta gorsza jest taka, że napisanie rozprawki albo artykułu wcale nie jest łatwiejsze! Co gorsza, tematy tamtych opcji mogą Ci tak wybitnie nie pasować, że z pocałowaniem ręki przyjmiesz już ten list formalny. Wniosek, jak zwykle ten sam, lepiej przygotować się na wszystkie możliwości, aby nie być zaskoczonym. Jakie są rodzaje listów formalnych i czego mogą dotyczyć? Rodzajów listów formalnych jest tak naprawdę sporo. Pomyśl sam, w jak wielu sytuacjach możesz znaleźć się w okolicznościach, w których będziesz musiał napisać list do kogoś ważnego – dyrekcji szkoły, władz uniwersytetu, przyszłego pracodawcy, do czasopisma, do firmy z propozycją współpracy. To są przykłady z prawdziwego życia. Na maturze jest w zasadzie podobnie – list formalny może być, tak jak na maturze w 2015 roku, listem do redakcji, ale też np. listem mieszkańca do władz miasta (jak informuje CKE). Czyli ciężko z góry przewidzieć choćby zakres tematyczny takich listów. Jednak nie słownictwo i zakres tematyczny są tu największą trudnością, a JĘZYK! Czego się uczyć, aby dobrze napisać list formalny? Słownictwo W zasadzie tutaj nie musisz szaleć z zakresem słownictwa, bo list formalny nie jest aż tak wymagającą, jeśli chodzi o słówka, formą wypracowania. Z pewnością znacznie więcej pracy będziesz musiał włożyć w przygotowanie sobie zasobu słownictwa do napisania artykułu. Jednak na pewno warto przypomnieć sobie wszystkie zwroty otwierające i zamykające list, zwroty pomagające wprowadzić cel Waszej wypowiedzi (I would like to inform you… The reason why I am writing this letter is… I decided to write this letter because… I would like to express my gratitude/anger…itp.). Punktowane jest także tzw. precyzyjne słownictwo. Chodzi o to, aby wyjść gdzieś poza tylko ładne, dobre, złe, ciekawe i nudne, a pokazać trochę bardziej konkretne słownictwo. Przykładowo, zamiast pisać: dobra książka, możesz napisać wciągająca powieść. Niby to samo, ale zobacz o ile smaczniejsza jest druga wersja? A do rozszerzenia słownictwa w tym zakresie wręcz idealnie Ci się przyda #pocotakskoromożnatak na fanpage’u Englishake! Gramatyka Przede wszystkim, musisz pamiętać o tym, że w liście formalnym posługujesz się językiem FORMALNYM. Czyli żadnych skrótów, żadnych phrasal verbs, żadnego slangu. Tym, co natomiast będzie mile widziane, będą z pewnością konstrukcje, takie jak strona bierna (Popełniony został błąd…), zdania warunkowe (Jeśli byłby Pan tak uprzejmy…), inwersje stylistyczne (Nie tylko uważam to za błąd, ale widzę w tym pewne trudności…) oraz would rather, prefer, czy wish (Wolałabym uzyskać rekompensatę w postaci…). Jak ćwiczyć pisanie listu formalnego? No pewnie będziesz w szoku, ale… pisać listy formalne! 250 słów to jest na tyle mało, że w zasadzie raz w tygodniu możesz sobie taki list pyknąć. Żeby było Ci łatwiej, podrzucam parę tematów na listy formalne: Chcesz się dostać na studia w Londynie. Napisz list do dziekana z prośbą o przyjęcie na pierwszy semestr studiów licencjackich na kierunku: psychologia. Odnieś się do trzech kwestii wskazanych w ogłoszeniu o naborze na studia: The ideal candidates are able to read academic papers and discuss their results with experts in the field. We also expect our students to have good command of English. W czasopiśmie psychologicznym ukazał się artykuł dotyczący wykorzystywania testów psychologicznych do celów rekrutacyjnych. Autorzy sugerują: It seems highly unethical and unfair to make any decisions on job selection solely based on such test results. If interpreted by a layperson, these could be easily misinterpreted and thus, the conclusions might be overstated. Napisz list do redakcji czasopisma wyrażając swoją opinię na ten temat. W swojej wypowiedzi odnieś się do dwóch kwestii wspomnianych w zacytowanym fragmencie. Władze Twojego miasta postanowiły przeznaczyć część budżetu miejskiego na projekty zaproponowane przez obywateli. Wskazano kryteria, którymi kierować się będą osoby wybierające projekty do realizacji: The projects should significantly improve the possibilities of local societies to gather together, spend free time in a creative way, develop their skills or facilitate their personal growth. Napisz list do redakcji proponując projekt do realizacji. W liście odnieś się do trzech elementów wskazanych w kryteriach. Teraz najtrudniejsza część – skąd masz wiedzieć, czy napisałeś go dobrze? Jest na to kilka sposobów. Po pierwsze, czasem wystarczająco dużo błędów wyłapiesz sam, czytając swój tekst na drugi dzień. Chwila odpoczynku i okazuje się, że często sam widzisz, co nie gra, co jest napisane kulawo, co trzeba by zmienić. Inny sposób, to dogadać się z kolegą czy koleżanką z klasy, która pisze po angielsku lepiej niż Ty, albo po prostu, dłużej uczyła się angielskiego i trochę się w nim pewniej czuje. Możesz poprosić ją o zerknięcie na Twój tekst, a np. Ty w zamian pomożesz jej z wypracowaniami z polskiego 😉 Albo, jeśli znajdziesz osobę na podobnym poziomie angielskiego co Ty, to możecie umówić się na wypracowaniowy barter – Ty czytasz jej wypracowania, a ona Twoje i wzajemnie udzielacie sobie informacji zwrotnej. Idealnie by było, gdybyście raz na jakiś czas przypomnieli sobie kryteria oceny takich listów i spróbowali wcielić się w rolę sprawdzającego i zwyczajnie przyznać sobie punkty! Inną metodą jest znalezienie sobie kogoś do pomocy w internetach – chociażby na Englishake’owej grupie wsparcia językowego! Zdziwisz się, jak bardzo ludzie lubią pomagać innym i chcą się dzielić swoją wiedzą. Co ważne, ćwicząc pisanie zawsze pisz ręcznie i staraj się pilnować limitu czasu. Zgodnie z wytycznymi CKE, na całość egzaminu pisemnego masz 150 minut. Odejmując od tego 25 minut na część z rozumieniem ze słuchu, to daje ok. 120 minut czyli dwóch godzin na zrobienie części z rozumieniem tekstu czytanego (2-3 zadania), zadań na rozumienie środków językowych (2-3 zadania) i napisanie wypracowania. W praktyce, przypuszczam, że będziesz mieć około godziny, maksymalnie półtorej na opracowanie swojego tekstu (zakładając, że zostawiasz chwilę na sprawdzenie swoich odpowiedzi). Mierz sobie czas, kiedy ćwiczysz pisanie listów, żeby potem nie być zaskoczonym, ile Ci to zajmuje. Checklista – czyli co musi mieć Twój list formalny, abyś dostał max punktów? Ćwicząc pisanie listu maturalnego, wracaj do tej listy jak najczęściej. To jest gotowy przewodnik, jak napisać list formalny na maturze! Wystarczy zrealizować poniższe podpunkty – jeden, po drugim – i list gotowy! ZGODNOŚĆ Z POLECENIEM ☑ Wstęp na temat, wyraźne wskazanie celu pisania listu ☑ Odpowiedni zwrot rozpoczynający list (np. Dear Sir or Madam/ To whom it may concern) ☑ W rozwinięciu odniesienie do wszystkich elementów zawartych w poleceniu ☑ Zakończenie stanowiące podsumowanie i odniesienie do całej treści listu (ale nie będące powtórzeniem) ☑ Odpowiedni zwrot na zakończenie listu (Yours faithfully/ yours sincerely, Best/Kind regards) ☑ Brak fragmentów tekstu, które są nie na temat ☑ Wstęp i zakończenie są odpowiednio krótsze w stosunku do rozwinięcia ☑ List jest podzielony na wyraźny wstęp, rozwinięcie i zakończenie (oddzielne paragrafy!) ☑ Długość listu zawiera się między 200 a 250 słów SPÓJNOŚĆ I LOGIKA WYPOWIEDZI ☑ Zdania i poszczególne paragrafy są ze sobą w logiczny sposób połączone (np. spójnikami whereas, however, moreover, yet, what is more, nevertheless, or, but, and…) – dla uzyskania max punktów nie możesz pozwolić sobie na więcej niż 2 miejsca, w których coś na poziomie spójności wywodu kuleje ZNAJOMOŚĆ ŚRODKÓW JĘZYKOWYCH ☑ Dobre słownictwo, ciekawe konstrukcje gramatyczne, precyzyjne sformułowania (czyli np. wciągająca o książce zamiast po prostu fajna) ☑ Formalny język (brak skrótów, zwrotów nieformalnych – slangowych, phrasal verbs, idiomów itp.) POPRAWNOŚĆ ŚRODKÓW JĘZYKOWYCH ☑ Brak błędów ortograficznych ☑ Brak błędów interpunkcyjnych ☑ Brak błędów gramatycznych (poprawny dobór i użycie czasów, strony biernej i wszelkich innych konstrukcji gramatycznych) Checklista do pisania listu formalnego – PDF do pobrania Tyle ode mnie! Zapraszam Was jeszcze raz serdecznie do zapisania się do naszej Englishake’owej grupy wsparcia – tam znajdziecie masę inspiracji i ćwiczeń do nauki, ale też ludzi, którzy z pewnością Wam pomogą i podzielą się wiedzą. Przybywajcie tłumnie! Partner Partnerem cyklu “12 tygodni do matury z angielskiego z Englishake” jest wydawnictwo Colorful Media – wydawca prasy specjalistycznej, w tym językowej: siedem magazynów w sześciu językach. Magazyny językowe to sposób na przełamanie nudy w nauce. Dostarczą wielu cennych wskazówek i interesujących faktów. W każdym numerze autorzy starają się zaskoczyć Czytelnika, poruszać ciekawe tematy, przybliżać sprawy, którymi żyją mieszkańcy innych krajów. Nauka języka odbywa się bez przymusu i z przyjemnością, a wszystko uatrakcyjniają odsłuchy MP3. Więcej na English Matters to dwumiesięcznik tworzony przez brytyjsko-polski zespół dla wszystkich zainteresowanych nauką języka angielskiego. Jego treść stanowią artykuły w języku angielskim, do których opracowane zostały słowniczki. Wydawnictwo udostępnia Czytelnikom listy słówek, nagrania do artykułów, karty pracy dla nauczycieli. Więcej na Poniżej znajdziecie zasady oceniania prac na maturze rozszerzonej z języka angielskiego, tak abyście wiedzieli na czym należy najbardziej się skupić przy formułowaniu wypowiedzi. Ilość tematów do wyboru Na nowej maturze będziemy mogli wybierać nie z trzech, lecz jedynie z dwóch tematów. Oznacza to że może być trochę trudniej z trafieniem swojego ulubionego typu pracy pisemnej. Informator maturalny mówi o tym w ten sposób: „jedno zadanie; dwa tematy w języku polskim, zdający wybiera jeden z nich i tworzy tekst„ Ilość elementów do omówienia Oprócz tego warto zwrócić uwagę na liczbę elementów, do których powinniśmy się odnieść: „każdy temat zawiera dwa elementy, które zdający powinien omówić w wypowiedzi„ Oznacza to że przy limicie słów wynoszącym 200-250 wyrazów powinniśmy nie tylko wspomnieć o danym elemencie, ale również wgłębić się w niego i dobrze go rozwinąć. Najlepiej aby cały jeden paragraf dotyczył jednego elementu, a drugi paragraf drugiego. Pozostałymi paragrafami są rzecz jasna rozpoczęcie i zakończenie. Jakie proporcje? Podczas pisania pracy ważne jest zachowanie odpowiednich proporcji poszczególnych elementów. Dlatego warto uprzednio zaplanować pisanie pracy i ocenić ile zajmie nam każdy fragment. Podczas pisania jej warto kontrolować ilość użytych słów. Jeśli jest ich już 150, a my jesteśmy w środku rozwinięcia, to znak że należy trochę się streszczać, a jeśli sam wstęp liczy 100 słów, to znaczy że jest za długi. Odpowiednimi proporcjami dla tego typu form wypowiedzi są: 1/5 dla wstępu, 3/5 dla rozwinięcia, oraz 1/5 dla zakończenia. Co jest oceniane? Na maturze rozszerzonej oceniane są różne kryteria, do których należą: Zgodność z poleceniem – od 0 do 5 punktów Spójność i logika wypowiedzi – od 0 do 2 punktów Zakres środków językowych od -1(!) do 3 punktów Poprawność środków językowych od 0 do 3 punktów Zgodność z poleceniem Pod mianem zgodności z poleceniem bierze się pod uwagę zarówno treść jak i formę wypowiedzi oraz jakość ich realizacji. Treścią wypowiedzi jest umieszczenie wszystkich elementów w odpowiednich miejscach. Przede wszystkim należy pamiętać aby: – we wstępie nakreślić czego dotyczy całe pismo użytkowe: w liście oficjalnym piszemy jaki jest powód pisania przez nas listu, w rozprawce określamy tezę którą będziemy rozważać, a w artykule publicystycznym przybliżamy temat o którym zamierzamy pisać – w rozwinięciu należy odnieść się do elementów podanych w zadaniu i dobrze je rozwinąć. Jeśli mamy podać swoją opinię na dany temat musimy ją również dobrze uargumentować, a jeśli podajemy propozycje rozwiązania jakiegoś problemu dobrze wymienić jest więcej niż jedną. – w zakończeniu należy w odpowiedni sposób podsumować to co pisaliśmy do tej pory, oraz zachować elementy typowe dla danej formy wypowiedzi: np. w liście formalnym wyrazić szacunek do drugiej osoby. Dla przypomnienia, piszemy: Yours faithfully – Z poważaniem (jeśli nie znamy tożsamości osoby do której piszemy) Your sincerely – Z poważaniem (jeśli znamy tożsamość osoby do której piszemy) Forma wypowiedzi Ocena formy wypowiedzi polega na sprawdzeniu, czy właściwe elementy zostały umieszczone w odpowiednich miejscach, czy zastosowany został podział na akapity / paragrafy, oraz czy wypowiedź zachowuje spójność – tekst stanowią płynne przejścia między jednym tematem a drugim a nie zlepek przypadkowych, niezwiązanych ze sobą zdań. Tabela prezentująca jak jakość treści i formy wpływa na punktację: Elementy treści Elementy formy 4-3 2-1 0 10-9 5 pkt 4 pkt 3 pkt 8-7 4 pkt 3 pkt 2 pkt 6-5 3 pkt 2 pkt 1 pkt 4-3 2 pkt 1 pkt 0 pkt 2-1 1 pkt 0 pkt 0 pkt 0 0 pkt 0 pkt 0 pkt Z powyższej tabeli wynika, że warto skupić przede wszystkim na odpowiedniej treści, gdyż to ona najbardziej wpływa na punktację. Oczywiście odpowiednia forma też jest istotna, ale zachowanie jej nie powinno stanowić problemu, a ewentualne błędy nie są tak kosztowne. Spójność i logika wypowiedzi „W ocenie spójności bierze się pod uwagę, czy i w jakim stopniu tekst funkcjonuje jako całość dzięki jasnym powiązaniom (np. leksykalnym, gramatycznym) wewnątrz zdań oraz między zdaniami i akapitami tekstu. W ocenie logiki wypowiedzi bierze się pod uwagę, czy i w jakim stopniu wypowiedź jest klarowna (np. czy nie jest jedynie zbiorem przypadkowo zebranych myśli, czy wnioski wynikają logicznie z przesłanek). 2 pkt – wypowiedź zawiera najwyżej 2 usterki w spójności ORAZ/LUB logice na poziomie zdania i/lub akapitu i/lub całego tekstu 1 pkt – wypowiedź zawiera od 3 do 5 usterek w spójności ORAZ/LUB logice na poziomie zdania i/lub akapitu i/lub całego tekstu 0 pkt – wypowiedź zawiera 6 lub więcej usterek w spójności ORAZ/LUB logice na poziomie zdania i/lub akapitu i/lub całego tekstu” Z całej tej paplaniny wynika, że należy pisać zrozumiale, po kolei i zachowując spójność wypowiedzi. Dobrze gdy jedna myśli wynika z drugiej, lub jeśli są to np. wymieniane argumenty, to są umieszczone po kolei i dotyczą tego samego zagadnienia. Zakres środków językowych W ocenie zakresu środków językowych bierze się pod uwagę zróżnicowanie i precyzję środków leksykalno-gramatycznych użytych w wypowiedzi. 3 pkt – szeroki zakres środków językowych w pracy występują dość liczne fragmenty charakteryzujące się naturalnością i różnorodnością frazeologiczną oraz precyzją użytych środków językowych 2 pkt – zadowalający zakres środków językowych w pracy występuje kilka fragmentów charakteryzujących się naturalnością i różnorodnością frazeologiczną oraz precyzją użytych środków językowych, jednak w większości użyte są struktury o wysokim stopniu pospolitości 1 pkt – ograniczony zakres środków językowych w pracy użyte są głównie struktury o wysokim stopniu pospolitości 0 pkt – bardzo ograniczony zakres środków językowych w pracy użyte są wyłącznie struktury o wysokim stopniu pospolitości UWAGA: Jeżeli w wypowiedzi występują rażące/liczne uchybienia w stosowności i/lub jednolitości stylu, wówczas liczbę punktów przyznanych za zakres środków językowych można obniżyć o 1 punkt (maksymalnie do zera). Pisząc naszą formę wypowiedzi powinniśmy starać się jak najlepiej wykorzystać nasz zasób słownictwa, stosując ciekawe konstrukcje zdaniowe oraz wyszukane słowa / formuły. Wymieniając argumenty zamiast pisać Firstly, Secondly, Thirdly warto użyć ciekawszych zwrotów, np. In the first place, What is more, Last, but not least. Podsumowując nasze rozważania zamiast pisać To sum up warto użyć zwrotu: Taking everything into consideration. Listę przydatnych zwrotów dla każdej z form wypowiedzi znajdziecie poniżej (a w oddzielnych wpisach ich rozszerzone wersje). Poprawność środków językowych W ocenie poprawności środków językowych bierze się pod uwagę błędy gramatyczne, leksykalne, ortograficzne i interpunkcyjne. Krótko mówiąc, powinniśmy starać się pisać możliwie jak najbardziej poprawnie, unikając stosowania złych czasów i niepoprawnych konstrukcji, nie wspominając już o ortografii i interpunkcji. Jeśli chcecie przeczytać cały informator maturalny, znajdziecie go tutaj. Poradnik maturalny – poziom rozszerzony Poradnik maturalny – poziom podstawowy Zasady oceniania prac – poziom podstawowy Teraz gdy wiecie już wszystko o zasadach punktowania prac, możemy tylko życzyć powodzenia na maturze :) Ocena: (liczba głosów:7) Gramatyka przedstawiona w przystępny sposób Powtórzysz wszystkie zagadnienia gramatyczne potrzebne zarówno na poziom podstawowy, jak i rozszerzony. formy pisemne Nauczysz się sporządzać formy pisemne, obowiązujące na maturze. listeningi i readingi Poćwiczysz zadania z słuchania i czytnia. ALTERNATYWA DLA REPETYTORIÓW I KOREPETYCJI Cena naszych kursów jest znacznie niższy niż koszt korepetycji i papierowych repetytoriów. Z kim się będę uczył? Dr Arkadiusz Badziński Anglista, wykładowca akademicki Uniwersytetu Śląskiego oraz nauczyciel dyplomowany j. angielskiego w szkołach. Na jego ponad 20-letnie doświadczenie dydaktyczne składa się kierowanie ośrodkiem British Council. Dr Arkadiusz Badziński jest tłumaczem przysięgłym konferencyjnym oraz autorem monografii i słowników specjalistycznych (również medycznych), a także artykułów naukowych z zakresu dydaktyki. Jego doktorat w dziedzinie nauk medycznych i nauk o zdrowiu dotyczył specjalistycznego tłumaczenia własną kancelarię tłumaczeń i nauki języka angielskiego ogólnego oraz medycznego i prawnego. Prywatnie interesuje się psychologią oraz uwielbia podróże w nieznane, filmy biograficzne i muzykę filmową. Obecnie pisze książkę biograficzną o Marilyn Monroe. Jego motto życiowe to: “the best is yet to come”. „Matura – ale jaka?” – nieraz pewnie pytasz siebie. Oczywiście, zdawać będziesz język obcy. Ale przed Tobą jeszcze wybór, czy podstawowy czy rozszerzony angielski (bo to ten język najczęściej się zdaje). Postaramy się tutaj udzielić Wam kilku porad i wskazówek, by ten wybór uprościć. Napiszemy o wymaganiach na maturze na jednym i drugim poziomie. No i o tym, jakie każdy z tych poziomów ma wady i zalety. Oraz o jeszcze jednej ważnej rzeczy: co na rynku pracy daje matura z języka obcego rozszerzona, a co – podstawowa. Jaką maturę z języka obcego wybrać aby zapewnić sobie wysokie szanse na zatrudnienie. Sprawdź! Zacznijmy więc od kwestii bazowej, czyli: Wymagania na maturze podstawowej Matura z języka obcego na poziomie podstawowym jest obowiązkowa, więc chcesz czy nie chcesz, zdawać ją musisz. Pytanie więc tylko, czy na niej poprzestać, czy też „iść dalej”? Przyjrzyjmy się, czego tu się będzie od nas oczekiwać. Matura ustna Będzie sprawdzała Waszą umiejętność wypowiadania się w różnych formach: na początek w luźnej rozmowie (to będzie tzw. small talk, niezobowiązująca pogawędką o przysłowiowej pogodzie, tak na rozgrzewkę). Potem już będzie to rozmowa, w której wcielicie się w określoną rolę. Dalej trzeba będzie się wykazać umiejętnością opisania przedstawionych treści (czyli obrazka i tzw. materiału stymulującego) i odpowiedzi na pytania na ich temat. Aby to wszystko zrobić, będzie musieli nauczyć się określonych struktur leksykalno-gramatycznych (czyli mówiąc prościej: gramatyki i słówek) i wykazać się poprawną wymową, najlepiej z odpowiednim akcentem, i starać się mówić jak najbardziej płynnie, bez przerw, powtórzeń i zacinania się. Nie denerwujcie się tym jednak za bardzo. Egzaminatorzy to też ludzie i wiedzą, co to stres i nerwy. Rozumieją, że możecie nagle zapomnieć prostego słówka, „zawiesić się” czy mieć poczucie kompletnej pustki w głowie. Takim potknięciem nie warto się przejmować, lepiej przejść nad nim do porządku dziennego i spokojnie mówić dalej. Matura pisemna Tu wymagania podzielone są na odpowiednie kategorie. Jeżeli chodzi o znajomość środków językowych, należy się posługiwać w miarę szerokim ich wachlarzem. Wyróżniamy środki: leksykalne (tzw. „słówka”, ale i całe zwroty, wyrażenia frazeologiczne), gramatyczne, ortograficzne i fonetyczne (czyli brzmieniowe). Tu warto w ramach przygotowań użyć na przykład metody fiszek, aby wzbogacić słownictwo. No i trzeba „przysiąść” nad gramatyką, skupiając się mocno na czasach, ich trybach i stronach. Zakres tematów jest następujący: człowiek, dom, szkoła, praca, życie rodzinne i towarzyskie, żywienie, zakupy i usługi, podróżowanie i turystyka, kultura, sport, zdrowie, nauka i technika, świat przyrody, państwo i społeczeństwo oraz „elementy wiedzy o krajach obszaru nauczanego języka oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu międzykulturowego oraz tematyki integracji europejskiej, w tym znajomość problemów pojawiających się na styku różnych kultur i społeczności” – uff…Choć to ostatnie brzmi zawile, generalnie są to tematy, z którymi stykacie się na co dzień i rozmawialiście o nich już nieraz na szkolnych lekcjach. Rozumienie wypowiedzi – odnosi się do wypowiedzi prostych, typowych, wyraźnie wypowiadanych i tworzonych w standardowej odmianie języka i (np. instrukcje, komunikaty, ogłoszenia, rozmowy). Podobny poziom wymagany jest przy wypowiedzi pisanej. Tu spotkacie się z takimi tekstami jak napisy informacyjne, listy, broszury, ulotki reklamowe, jadłospisy, ogłoszenia, rozkłady jazdy, instrukcje obsługi, proste artykuły prasowe i teksty narracyjne. I w wypowiedziach ustnych, i w pisemnych będziecie musieli wykazać się umiejętnością określenia głównej myśli całego tekstu, ale też jego poszczególnych części; znaleźć w nim potrzebne informacje; rozpoznać kontekst wypowiedzi (nadawcę, odbiorcę, formę tekstu) oraz dominujący styl. Oprócz zrozumienia wypowiedzi trzeba też umieć je stworzyć. Wystarczy, jeśli będziecie potrafili sformułować krótkie, proste, zrozumiałe wypowiedzi ustne i pisemne, opisać ludzi, przedmioty, miejsca, wydarzenia z życia codziennego czy z przeszłości, powiedzieć coś o swoich planach, marzeniach, sformułować opinie. Przyjdzie Wam też na pewno na czyjeś wypowiedzi zareagować, czyli po prostu odpowiedzieć – w rozmowie i w typowych sytuacjach w zrozumiały i adekwatny do sytuacji sposób, pisemnie lub ustnie. I jeszcze tzw. przetwarzanie tekstu ustnie lub pisemnie czyli na przykład przekazanie w języku obcym informacji zawartych w materiałach wizualnych, przekazanie w jednym języku myśli lub informacji wyrażonych w drugim. Wygląda groźnie? Nie przejmujcie się, tak naprawdę język wymagań jest bardziej zawiły niż same wymagania. Koniec końców musicie znać język na tyle, by w życiu codziennym sprawnie i w miarę składnie się komunikować. Nietrudno więc tę maturę zdać, próg wymagań nie jest wysoki. Pojawia się jednak pytanie, co taka podstawowa matura daje i czy warto na niej poprzestać? Wymagania na maturze rozszerzonej Zanim to rozważymy, przyjrzyjmy się, jak wyglądają wymagania na maturze rozszerzonej. Ich podstawą są oczywiście wymagania podstawowe – a więc to wszystko, co powyżej. Oprócz tego dochodzi parę jeszcze rzeczy. Część ustna się nie zmienia – o tym już pisaliśmy. Natomiast w części pisemnej trzeba wykazać się już opanowaniem bogatszego słownictwa, ale w zakresie tych samych tematów. Jeśli chodzi o rozumienie ze słuchu, możecie się spotkać z większą ilością form: np. rozmowy, dyskusje, wywiady, wykłady, komunikaty, instrukcje, wiadomości, audycje radiowe i telewizyjne), natomiast co do form pisanych, tu mogą pojawić się: artykuły prasowe, recenzje, wywiady, teksty literackie itp. Ważne, by w jednych i drugich nauczyć się oddzielać fakty od opinii. Także wypowiedzi ustne będą tu dłuższe i bardziej rozbudowane. Możecie na przykład być poproszeni o wyjaśnienie sposobu obsługi jakichś urządzeń czy procedur postępowania. W innym wariancie będzie to przedstawienie w logicznym porządku argumentów za i przeciw przyjętej tezie lub rozwiązaniu. Także wypowiedzi pisemne mogą dotyczyć powyższych kwestii, mogą też wymagać bardziej zaawansowanych form, jak oficjalny list lub rozprawka czy esej. Natomiast jeśli chodzi o reagowanie na wypowiedzi (tak ustne, jak pisemne), to trzeba przygotować się na prowadzenie negocjacji w codziennych sytuacjach, zabranie głosu w dyskusji, wyrażenie opinii, formułowanie komentarzy i hipotez, spekulowanie na temat przyczyn i konsekwencji różnych zdarzeń. Sposoby przetwarzania tekstu nie będą zbyt skomplikowane: może się pojawić polecenie streszczenia tekstu lub dla odmiany rozwinięcia notatki, ogłoszenia, nagłówków prasowych lub zmiany jednego stylu na drugi. Więc tylko o tyle więcej ponad program do matury podstawowej będziecie musieli opanować. Dużo to czy mało? Zważywszy, że są to kwestie z którymi i tak się w toku nauki szkolnej spotkacie, to nie tak dużo. Wystarczy tylko poświęcić im więcej czasu i uwagi. No i zawsze lepiej zdać troszkę słabiej maturę rozszerzoną niż śpiewająco maturę podstawową – i to posiadając tę samą wiedzę. Czy warto powtarzać arkusze egzaminacyjne z poprzednich lat Zapoznanie się z arkuszami egzaminacyjnymi z poprzednich roczników maturalnych to jedna z pierwszych rzeczy, jaką polecamy zrobić, przygotowując cię do matury z języka obcego. Są dostępne na oficjalnej stronie Centralnej Komisji Egzaminacyjnej (TUTAJ) wraz z transkrypcją nagrań, kluczem odpowiedzi i zasadami oceniania. Jeżeli chcesz odsłuchać nagrania do części dotyczącej rozumienia ze słuchu to bez problemu znajdziesz je w serwisie YouTube. Praca z arkuszami maturalnymi pozwoli Ci ocenić swój obecny poziom znajomości języka, zorientować się, co musisz powtórzyć przed maturą i co wymaga jeszcze poprawy. Oswoisz się również z wyglądem samego arkusza. Warto spróbować rozwiązywać je “na czas”, aby przyzwyczaić się do limitu 150 minut. Czy matura podstawowa z języka obcego daje cokolwiek na rynku pracy? Zanim wybierzemy poziom, zastanówmy się w ogóle po co matura z angielskiego (czy innego języka obcego)? Co nam daje z perspektywy rynku pracy, przyszłego życia zawodowego? Jeśli chodzi o poziom podstawowy, odpowiedź jest brutalna – właściwie nic. Żeby zdać maturę, wystarczy przecież uzyskać 30% punktów. To naprawdę niewiele i z perspektywy pracodawcy nie świadczy o znajomości języka pozwalającej na swobodne stosowanie go w życiu zawodowym. A przecież angielski to współczesna „lingua franca” i dopiero opanowany przynajmniej na poziomie B1 staje się kartą przetargową na rynku pracy. Posiadanie matury podstawowej może okazać się niewystarczająca do przygotowania kogoś do realiów studiów językowych lub wymagań rynku pracy. Sama punktacja dla osób ubiegających się o miejsce na studiach faworyzuje w znacznym stopniu osoby decydujące się na rozszerzenie. Podobnie sytuacja ma się na rynku pracy – tam rozszerzony język zaprezentowany na rozmowie to niemal podstawa. Chcesz pracować w korporacji? Lepiej przygotuj się do rozszerzenia. Nie planujesz mieć styczności z językiem obcym w swoim zawodzie lub na studiach? Wybierz podstawową maturę z języka obcego. A co daje matura z angielskiego na poziomie rozszerzonym? Po pierwsze – już sama w sobie jest na rynku pracy wiarygodnym potwierdzeniem, że język faktycznie znacie. Jeśli ktoś ambitnie wybiera taki poziom, to nawet jeśli nie uzyska wysokiej liczby punktów, zyskuje uznanie i wiarygodność w oczach potencjalnego pracodawcy. Matura rozszerzona z języka angielskiego daje ci realne podstawy do podjecia studiów językowych. Dodatkowo jest ona traktowana przez pracodawców jako gwarancja rozumienia, pisania i czytania w danym języku. te umiejętności nie rzadko świadczą o Twoim sukcesie w nowej pracy zorientowanej na kontakty w języku innym niż Polski. I przede wszystkim, matura na tym właśnie poziomie jest biletem wstępu i warunkiem dalszego kształcenia się i zdobywania pełnych kompetencji. Z taką maturą możesz śmiało wybrać się na studia do Lingwistycznej Szkoły Wyższej. Dzięki nim nie tylko „doszlifujesz” język, ale i zyskasz pełne przygotowanie zawodowe do pracy tłumacza, nauczyciela czy działającego na arenie międzynarodowej biznesmena. A później zaproponujemy Ci ciekawe studia podyplomowe, na których poznasz specjalistyczne słownictwo branży medycznej czy prawniczej: Jeśli jednak nie myślisz o pełnych studiach językowych, warto rozważyć zdanie certyfikatu na poziomie przynajmniej B2 (tutaj możesz przygotować się choćby do najpopularniejszego FCE). Jak są przeliczanie punkty procentowe z matury pisemnej? Przykład jednego z uniwersytetów w Lublinie. Wyniki z przedmiotu zaliczonego na egzaminie maturalnym wyznacza się zgodnie z zasadami: poziom rozszerzony – w procesie rekrutacji wynik jest równy liczbie punktów procentowych uzyskanych z tego poziomu (1% = 1 punkt); poziom podstawowy – wynik jest równy liczbie punktów procentowych uzyskanych z tego poziomu pomnożonych przez 0,45 (1% = 0,45 punktu). Zgodnie z przedstawionymi zasadami, maksymalny przeliczony wynik to: za przedmiot zdawany na poziomie rozszerzonym – 100 pkt; za przedmiot zdawany na poziomie podstawowym – 45 pkt. Wynik procentowy egzaminu maturalnego z języka obcego nowożytnego zdanego na poziomie dwujęzycznym jest przeliczany na wynik egzaminu na poziomie rozszerzonym przez pomnożenie osiągniętego wyniku przez współczynnik 4/3 i zaokrąglenie do pełnego procenta, z zastrzeżeniem, że maksymalny wynik końcowy z tego języka nie może przekroczyć 100%. Np. kandydatowi, który z egzaminu zdanego na poziomie dwujęzycznym uzyskał wynik co najmniej 75%, przyznaje się 100% punktów z poziomu rozszerzonego. Punkty samodzielnie przelicza kandydat. Jeśli kandydat na świadectwie maturalnym ma wynik z poziomu podstawowego i poziomu rozszerzonego, do obliczeń wyniku końcowego bierze się ten, który po przeliczeniu jest korzystniejszy dla kandydata. Przykład: Jeśli kandydat na maturze na poziomie podstawowym uzyskał 100%, a na poziomie rozszerzonym – 50%, wówczas po przeliczeniu: za poziom podstawowy otrzyma 45 punktów, a za poziom rozszerzony – 50 punktów, do kwalifikacji będzie brany pod uwagę tylko wynik z poziomu rozszerzonego, gdyż jest korzystniejszy. Laureat lub finalista olimpiad stopnia centralnego oraz laureat konkursów międzynarodowych i ogólnopolskich zwolniony z postępowania kwalifikacyjnego, otrzymuje z całości postępowania 100 punktów. To w końcu jaka matura? Wybór należy do Ciebie, ale najlepiej kieruj się naszą radą! Podejmij wyzwanie i zdaj ją na poziomie rozszerzonym. I niech to będzie dopiero początek Twojej kariery i edukacji opartej na znajomości języków obcych! My zdecydowanie polecamy maturę rozszerzoną. To ona daje ci większe perspektywy i jeżeli myślisz o przyszłości w lingwistyce lub branży, która wymaga płynnego posługiwania się językiem. Dla osoby, która przykłada się do nauki języka, wybór rozszerzonego wariantu egzaminu dojrzałości powinien być formalnością. Pamiętaj, że to co czeka cię na maturze jest jedynie przedsmakiem wymagań na szczeblu uniwersyteckim. Nie bez powodu usłyszysz od absolwentów pierwszego roku studiów, że „maturę na studiach to masz przynajmniej dwa razy do roku na sesji albo i częściej”.

formy pisemne angielski matura rozszerzona